Architektura brutalistyczna: Wyrazista forma i surowość materiałów
Architektura brutalistyczna: wyrazista forma i surowość materiałów
Nieodmiennie kojarzona z latami 50. i 60. XX wieku, architektura brutalistyczna to styl charakteryzujący się surowością formy, ekspozycją betonu, oraz geometrią.
Jego nazwa pochodzi od francuskiego słowa „beton brut”, które oznacza „surowy beton”. Jednak brutalizm to znacznie więcej niż tylko wykorzystanie jednego materiału budowlanego. To również wykorzystanie architektonicznych form do wyrażania idei, oraz niekonwencjonalne rozwiązania techniczne.
Idea
Brutalistyczna architektura to styl, który narodził się w początku lat 50. w Wielkiej Brytanii, a następnie rozprzestrzenił się na cały świat. Jego idea przeczy tradycyjnym formom zawdzieczającym swoją estetykę stosowanym w budownictwie elementom dekoracyjnym. Brutalizm zdecydowanie składa się z minimalizmu, podkreślającego geometrię i surowość wykorzystanych materiałów.
Forma
Charakterystyczną cechą architektury brutalistycznej jest jej wyróżniająca się forma. Betonowe bloki budowlane są często ułożone w kontrasty między wypukłymi i wpukłymi powierzchniami, tworząc niezwykle interesujący efekt wizualny. Kluczem do powodzenia jest zawsze geometryczna figura. Wysokie ściany, płaskie dachy i płaszczyzny okienne często tworzą abstrakcyjne kształty, które wyrażają nadrzędne idee projektu.
Materiał
Brutalizm charakteryzuje się również pokazywaniem surowości wykorzystanych materiałów. To prawda, że beton to najczęściej używany materiał budowlany, ale brutalizm zwykle dodaje dodatkowe elementy, takie jak drewno i metal, w celu osiągnięcia surowości estetyki. Metalowe elementy często są barwione w geometryczne wzory, płaskie powierzchnie składają się z różnych kolorów betonowych bloków, a drewniane elementy są często popasowane w naturalnych kolorach. W ten sposób brutalistyczna architektura pokazuje surowość materiałów, ale także zdolności artystyczne architektów.
Przykłady budynków
– Zamek w Łagiewnikach koło Olesna
Zamek zbudowany w latach 70. XX wieku ma specyficzną formę, która jest charakterystyczna dla brutalistycznych budynków. Wzgórze, na którym stoi zamek, zostało wykorzystane do zaprojektowania niezwykle interesującej bryły budynku.
– Centrum Onkologii w Warszawie
Zamysł projektowy centrum to oparcie go na trzech filarach, co zapewnia nie tylko stabilność konstrukcji, ale również charakterystyczną formę.
– Uniwersytet w Tampere, Finlandia
Budynki uniwersyteckie mają charakterystyczną formę, gdzie łączą się ze sobą sześciany o różnych rozmiarach.
Podsumowanie
Brutalizm stanowi interesujący element w historii budownictwa i architektury. Choć może być odczuwany jako surowy, to jednak wyraża szereg idei oraz tworzy niepowtarzalne formy. Styl, który wykorzystuje najprostsze elementy, takie jak geometria i surowe materiały, pozwala na kompleksowe wyrażenie użytkowanych obiektów. Jednocześnie, pojawienie się nowych materiałów budowlanych oraz nowoczesnych technologii budowlanych, wprowadzono ewolucje w kierunku post-brutalistycznym, nadającym brutalistycznej architekturze nowoczesne i minimalistyczne wykończenie.
